Kradzieże, rasistowskie wypowiedzi i działanie na szkodę

Ciekawe przykłady wypowiedzenia umowy o pracę w trybie natychmiastowym

Umowa o pracę w Niemczech może być wypowiedziana w trybie natychmiastowym, jeśli z powodu zaistniałych zdarzeń nie można wymagać od jednej ze stron, żeby wypowiedziała umowę w trybie zwykłym i czekała do upłynięcia terminu wypowiedzenia. 

Wypowiedzieć umowę w trybie natychmiastowym można tylko do dwóch tygodni od chwili dowiedzenia się o faktach pozwalających na takie wypowiedzenie. Istotne są też takie okoliczności jak: dotychczasowy staż, rodzaj wykonywanej pracy, charakter firmy, poprzednie naruszenia itd. Więcej o tym, jak wypowiedzieć umowę o pracę w trybie natychmiastowym, pisałem w poprzednim tekście.

Poniżej kilka przykładów z najnowszego orzecznictwa w niemieckich sądach pracy, które uznałem za ciekawe.

Kradzież płynu do dezynfekcji

Kradzież jednolitrowej butelki z płynem dezynfekującym uzasadnia wypowiedzenie w trybie natychmiastowym wieloletniej umowy o pracę bez poprzedniego upomnienia. Uzasadnienie: umyślne popełnienie przestępstwa na szkodę pracodawcy i uszczuplenie jego majątku oznacza naruszenie interesów jednej strony umowy i podważa zaufanie co do przyszłej współpracy. 

Może się wydawać, że kradzież jednego litra płynu do dezynfekcji to niewystarczający powód do wypowiedzenia umowy o pracę w trybie natychmiastowym wieloletniemu pracownikowi. W końcu chodzi tu o przedmiot o niskiej wartości. Jednak w tym przypadku ważne były okoliczności. Otóż chodziło o płyn do dezynfekcji w okresie pandemii, kiedy to o takie środki było trudno, a miały one spore znaczenie w przeciwdziałaniu zakażeniom i umożliwiały dalszą pracę w warunkach zagrożenia życia i zdrowia. Wyrzucony pracownik transportował 300 butelek płynu do dezynfekcji i ukradł jedną z nich dla – jak twierdził – własnych potrzeb. Istotne dla niemieckiego sądu pracy był jednakże fakt, że kradzież ta prowadziła do zagrożenia zdrowia i życia innych pracowników, którzy w ten sposób nie mogli zdezynfekować rąk.

Rasistowskie uwagi wobec współpracowników

Rasistowskie uwagi mogą być powodem do wypowiedzenia w trybie natychmiastowym, ale okoliczności stosunku pracy mogą sprawiać, że najpierw trzeba będzie upomnieć pracownika, a nie od razu go zwalniać.

Do rasistowskich wypowiedzi doszło w momencie, w którym w zakładzie pracowały osoby z innej firmy, w tym pracownicy innego koloru skóry. W przebieralni zatrudniony – mający status osoby z ciężką niepełnosprawnością – powiedział: „Ci nędzni śmierdziele, śmierdzą jak zwierzęta, tę brudną bandę odepchnąłbym od łodzi i jakby mi się za bardzo zbliżali, wyciągnąłbym broń“ („Die elendigen Stinker, die stinken wie ein Tier, dieses Dreckspack würde ich vom Boot treten und wenn sie mir zu nahe kommen, die Knarre ziehen“), przy czym wykonał gest przeładowywania broni. Kilka minut później przy zegarze do podbijania godzin: „Tu musi być jakieś gniazdo tych jeb… czarnuchów. Powinno się ich zatopić w morzu, śmierdzą z daleka“ („Hier muss ja ein Nest sein von diesen Scheiß-Negern. Die sollte man im Meer versenken, die stinken ja schon von weitem“). Przed urzędem do spraw integracji osób niepełnosprawnych – który w Niemczech musi wypowiedzieć się w sprawie zwolnienia osoby z ciężką niepełnosprawnością – pracownik usprawiedliwiał się tym, że był świadkiem napadu osób o innym kolorze skóry na kobietę w kolejce miejskiej, przy czym użył w odniesieniu do osób tego niepotwierdzonego zdarzenia określenia „banda“.

Pracownik pracował w firmie od 34 lat mając status osoby z ciężką niepełnosprawnością i do sytuacji z rasistowskimi wypowiedziami nie było żadnych naruszeń zasad współpracy. Był to więc pierwszy raz, jak doszło do takiego zachowania. Poza tym pracownik należał według układu zbiorowego do osób chronionych ze względu na wiek. 

Sąd orzekł, że ze względu na powyższe fakty należało pracownika najpierw upomnieć.

W związku z tym uznał wypowiedzenie za przedwczesne i tym samym nieuzasadnione.

Skasowanie poważnej ilości danych

W rozmowie z działem personalnym pracodawca wyraził życzenie rozstania się z pracownikiem. Po tej rozmowie pracownik powiedział do jednej z pracownic: „W życiu człowiek widzi się zawsze dwa razy“ i skasował 7,48 GB danych z systemu firmowego. Podobnie jak w przypadku umyślnego niszczenia dokumentacji firmowej nie ma znaczenia, czy dane da się odtworzyć ani czy i w jakim zakresie pracodawca będzie potrzebował skasowanych danych. Do obowiązków pracownika należy między innymi umożliwienie pracodawcy dostępu do wszelkiej dokumentacji i wszelkich danych tworzonych w ramach pracy. Z tego też powodu pracownik został zwolniony bez zachowania okresu wypowiedzenia.

Umyślne uniemożliwienie dostępu do danych, np. skasowanie ich z systemu firmowego, jest więc w Niemczech wystarczającym powodem do natychmiastowego zwolnienia.

Grożenie pójściem na chorobowe

Zapowiedź pójścia na L4 wypowiedziane jako groźba pod adresem pracodawcy może w Niemczech skutkować wypowiedzeniem w trybie natychmiastowym. Bez znaczenia jest, czy jest to reakcja na niezgodną z prawem dyspozycję pracodawcy ani czy pracownik później faktycznie zachoruje. Tu zaznaczę na marginesie, że z chorobowym i zwolnieniami w ogóle warto uważać.

Podobnie jest z samowolnym pójściem na urlop: w ostatniej tego typu sprawie przed niemieckim Federalnym Sądem Pracy pracownik pracował w czasie tzw. zatrudnienia procesowego, czyli w czasie trwania procesu o wcześniejsze wypowiedzenie. W tym czasie złożył wniosek o urlop i nie czekając na odpowiedź pracodawcy, po prostu przestał przychodzić do pracy. Wystarczyło to, aby zwolnić go w trybie natychmiastowym.

Informowanie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez pracodawcę 

Zarzut popełnienia przestępstwa przez pracodawcę pracownik musi poprzeć możliwie dokładnymi informacjami. To oznacza, że musi rzetelnie sprawdzić fakty, inaczej może go to kosztować pracę. 

Tak było w sprawie, która trafiła do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Dotyczyła ona zwolnienia dyscyplinarnego lekarza informującego o podejrzeniu nielegalnej eutanazji w czterech przypadkach. Nie sprawdził on jednak w miarę swoich możliwości rzetelnie informacji na ten temat i okazało się, że podejrzenie było nieuzasadnione. 

Choć działał w dobrej wierze, zarzut niedbałości poprzez niesprawdzenie dokumentacji, do której jako lekarz miał dostęp, wystarczył, aby zwolnić go w trybie natychmiastowym.

Znaczenie miał oczywiście ciężar wysuniętego przez niego zarzutu.

Przykłady dotyczące sfery intymnej

Zdjęcie spodni i majtek innemu pracownikowi, w tym przypadku z firmy zewnętrznej – wystarczyło do zwolnienia pracownika w trybie natychmiastowym (Bundesarbeitsgericht 20.5.2021 – 2 AZR 596/20).

Tak samo zachowanie pracownika, który złapał współpracownicę między nogami, trzymając się równocześnie za krocze i mówiąc „coś się tu dzieje” (“Oh, da tut sich ja was”), uzasadnia wedle sądu pracy zwolnienie w trybie natychmiastowym (Landesarbeitsgericht Köln 19.6.2020 – 4 Sa 644/19).

Macie jakieś przykłady zwolnień w trybie natychmiastowym z własnego otoczenia albo potrzebujecie porady prawnej? Zapraszam do kontaktu: https://prawnik-niemcy.pl/kontakt-pl/