Odszkodowanie za kamery pracodawcy na miejscu pracy w Niemczech

Odszkodowanie za kamery pracodawcy na miejscu pracy w Niemczech

Również w miejscu pracy w Niemczech obowiązuje prawo do ochrony własnego wizerunku – czyli również prawo pracownika do decydowania o tym, czy mogą być wykonywane i ewentualnie wykorzystywane nagrania filmowe przedstawiające jego osobę.
Poza tym wykorzystywanie danych osobowych – a do tych należą też nagrania danej osoby – bez podstawy prawnej stanowi w Niemczech ingerencję w prawo do samostanowienia informacyjnego, które gwarantuje możliwość samodzielnego decydowania o ujawnianiu i wykorzystaniu własnych danych osobowych.

Poważne naruszenie prawa ochrony danych osobowych uzasadnia w Niemczech wypłatę zadośćuczynienia pieniężnego.
Czy doszło do tak poważnego naruszenia prawa osobistości, że uzasadnia ono wypłatę zadośćuczynienia pieniężnego, można ocenić wyłącznie na podstawie całokształtu okoliczności konkretnego przypadku.

W ramach oceny konkretnej obserwacji na miejscu pracy za pomocą kamer należy w szczególności uwzględnić znaczenie i zakres ingerencji, a także powód i motywy działania pracodawcy oraz stopień jego zawinienia.
Obserwacja na miejscu pracy bez podstaw prawnych może prowadzić w Niemczech do przyznania zadośćuczynienia.

Nieprzerwane monitorowanie na wideo może w poważny sposób naruszać prawa pracownika. Obserwacja ogólnodostępnych pomieszczeń za pomocą urządzeń optyczno-elektronicznych (monitoring wizyjny) jest dopuszczalna w Niemczech w przypadku peronów, muzeów, sklepów itd.

Inaczej jest w miejscu pracy w Niemczech – taki ciągły nadzór powoduje psychiczną presję. W przeciwieństwie do miejsc publicznych (dworce, stacje benzynowe, sklepy), monitoring w pracy obejmuje osoby często bez przerwy i jednocześnie przez wiele godzin każdego dnia. Pracownik często nie może uniknąć przebywania w monitorowanym obszarze.

Ciągłe, szczegółowe monitorowanie zachowania pracownika przez cały czas pracy bez istnienia konkretnego podejrzenia poważnego naruszenia obowiązków lub przestępstwa jest w Niemczech nielegalne.
Inaczej będzie, jeśli pracownik skutecznie wyrazi zgodę na takie monitorowanie i zgody takiej w międzyczasie nie odwoła.

Aby taki ciągły monitoring był zgodny z niemieckim prawem, muszą istnieć udokumentowane, faktyczne poszlaki, które wskazywałyby, że pracownik popełnił jakieś przestępstwo.
Muszą istnieć przesłanki wskazujące na przestępstwa, które uzasadniałyby monitorowanie w celu ich wykrycia.

Jeżeli pracodawca chce poprzez monitoring wideo o takim zakresie przeciwdziałać jedynie abstrakcyjnemu ryzyku manipulacji, to środek ten jest niezgodny z niemieckim prawem.

Nie można skutecznie udzielić zgody na środki nadzoru nad pracownikami już w momencie podpisywania umowy o pracę. Poza tym pracodawca musi poinformować pracownika o prawie do wycofania zgody na zbieranie danych, a sama zgoda musi być wyraźnie odróżniona od pozostałych postanowień umowy.

Jeśli więc pracodawca w Niemczech nadzoruje cały obszar pracy przez 24 godziny na dobę, a nagrania przechowuje przez 48 godzin, to taki monitoring pozwala domagać się w Niemczech odszkodowania.

Apelacyjny Sąd Pracy Meklemburgii-Pomorza Przedniego (wyrok z dnia 25.05.2019 – sygn. akt 2 Sa 214/18) uznał, że monitorowanie pracownika za pomocą trzech kamer w obszarze niedostępnym publicznie na stacji paliw przez okres ponad ośmiu miesięcy było niedozwolone i zasądził od pracodawcy zadośćuczynienie pieniężne w wysokości 2.000,00 €.

Apelacyjny Sąd Pracy w Hamm (wyrok z dnia 30.10.2012 – sygn. akt 9 Sa 158/12) przyznał pracownikowi, który był monitorowany przez dwie kamery przez okres 20 miesięcy, przez 15-20 minut każdego dnia pracy, zadośćuczynienie pieniężne w wysokości 4.000,00 €.

Apelacyjny Wojewódzki Sąd Pracy (wyrok z dnia 25.10.2010 – sygn. akt 7 Sa 1586/09) zasądził od pracodawcy zadośćuczynienie pieniężne w wysokości 7.000,00 € za trzymiesięczny stały monitoring pracownika.