Kurzarbeit w czasie pandemii
24 marca, 2021
Kurzarbeit – najnowsze wyroki
15 kwietnia, 2021
Pandemia nie odpuszcza, kolejna wysoka fala zachorowań niepokoi, wprowadzane są więc przez niemieckiego ustawodawcę różnego rodzaju obostrzenia i dodatkowe obowiązki – także w miejscu pracy
Pracodawca w Niemczech jest zobowiązany co 3 lata przeprowadzić ocenę bezpieczeństwa dla zdrowia pracowników w miejscu pracy. Okoliczności, takie jak zmiana ogólna warunków pracy, mogą doprowadzić do obowiązku przeprowadzenia takiej oceny szybciej i tak jest właśnie w przypadku pandemii Covid-19. W ramach rozporządzenia niemieckiego ustawodawcy o ochronie pracowników w czasach pandemii powstał obowiązek pracodawcy do zaoferowania pracownikowi pracy w home office. Pracownik sam nie może się domagać przydzielenia takiego miejsca pracy, ale może złożyć zawiadomienie do odpowiedniego urzędu odpowiedzialnego za bezpieczeństwo w miejscu pracy (Landesarbeitsschutzbehörde).
Praca z domu – tak czy nie
Wyjątkiem od obowiązku zaoferowania pracownikowi pracy w home office są stanowiska, na których praca z domu nie jest możliwa, np. przy produkcji („na taśmie“), w usługach, handlu, logistyce. Również w przypadku prac biurowych home office może być wykluczony ze względu choćby na konieczność opracowywania przychodzącej poczty, pracy „przy okienku“, wydawania towarów, opieki nad techniczną czy technologiczną infrastrukturą firmy i jej naprawy. Jeśli możliwa jest rotacja stanowisk tak, żeby zadania te skupić w rękach jak najmniejszej liczby osób, pracodawca w Niemczech jest zmuszony do wydania odpowiednich dyspozycji z tym związanych.
Pracodawca nie jest natomiast zobowiązany do udostępnienia pracownikowi w home office komputera do pracy.
Możliwa jest zatem praca na własnym komputerze przy zachowaniu odpowiednich zabezpieczeń. Główną troską niemieckiego ustawodawcy jest ryzyko dotyczące ochrony danych osobowych, jednak wyraźnie podkreślił on, że praca na własnych komputerach pracowników jest dopuszczalna.
Bezpieczeństwo pracy z domu
Pracodawca w Niemczech musi dowiedzieć się od pracownika mającego pracować zdalnie, jakie ten ma w domu warunki do pracy, aby w miarę możliwości wykluczyć ryzyko dla zdrowia fizycznego i psychicznego pracownika. Istotna może być np. odległość od monitora, wysokość biurka czy rodzaj krzesła.
Zobowiązany jest także wydać odpowiednie dyspozycje dotyczące ochrony danych osobowych w ramach pracy w home office, tak aby wykluczyć dostęp osób nieuprawnionych do tych danych (np. poprzez wprowadzenie hasła w komputerze uniemożliwiającego dostęp do wrażliwych danych przez innych użytkowników komputera, członków rodziny).
Ochrona w miejscu pracy
Jeśli praca z domu nie jest możliwa, pracodawca ma tak przeorganizować miejsce pracy, aby każdy pracownik miał dla siebie strefę wolną od innych osób o powierzchni 10m2. Kiedy nie jest to możliwe (np. w przypadku pracy „na taśmie“), zobowiązany jest do środków takich jak wietrzenie, postawienie szyb/ścianek oddzielających poszczególne miejsca pracy itd.
W zakładach liczących więcej niż 10 pracowników muszą być tworzone – w miarę możliwości – oddzielne grupy pracowników, które nie powinny mieć między sobą bezpośredniego kontaktu. Pracodawca w Niemczech powinien więc wprowadzić np. system zmian lub rotacji pracowników tak, aby było między nimi jak najmniej kontaktu. Oczywiście granicą są tu przepisy o czasie pracy w Niemczech (zakaz pracy w święta itd.). Wyjątek stanowi np. sektor medyczny, w którym ze względu na charakter pracy rotacje w pracujących grupach i pomiędzy nimi są nieuniknione.
Koszt masek ochronnych
Jeżeli pracodawca ze względu na charakter pracy nie może wprowadzić powyższych środków ochrony, musi udostępnić do pracy maski ochronne. Koszty udostępnienia masek ponosi pracodawca. Dopuszczalne są m.in. maski FFP2 lub maski medyczne. Pracodawca w Niemczech jest zobowiązany pisemnie lub przez np. wideo pouczyć pracownika o możliwie bezpiecznym stosowaniu masek. Noszenie masek przez pracowników w miejscu pracy w takiej sytuacji jest obowiązkowe.
UWAGA! W wyroku sądu pracy w Siegburgu z 16.12.2020 odrzucony został wniosek pracownicy, która nie chciała nosić maski i powoływała się na zaświadczenie lekarskie. Jako że zaświadczenie lekarskie nie zawierało uzasadnienia dla nienoszenia maski, sąd nie uwzględnił tego dokumentu.
Instytucje odpowiedzialne za bezpieczeństwo pracy w Niemczech (Landesarbeitsschutzbehörden) mogą zarządzić zakaz pracy w danym zakładzie lub zastosować grzywnę w przypadku niestosowania się pracodawców do powyższych zasad.
