Odprawy po zwolnieniach w Niemczech

Odprawy po zwolnieniach w Niemczech

Do najbardziej rozpowszechnionych błędów pracowników w Niemczech należy ich przekonanie, że pracodawca musi zawsze wypłacić odszkodowanie przy rozwiązaniu umowy o pracę.

To nie jest prawda. Nie ma przepisu prawa ani zasady prawnej w Niemczech, która by to przewidywała. Niemieckie prawo przewiduje wypłatę odszkodowania tylko w następujących, wyjątkowych przypadkach:

1. Specjalny wniosek w trakcie procesu o wypowiedzenie z pracy.

Pierwszy przypadek, kiedy przy zwolnieniu w Niemczech automatycznie należy się odprawa ma miejsce wtedy, kiedy pracownik wniósł pozew o ochronę przed zwolnieniem i wypowiedzenie przez pracodawcę okazuje się nieważne, ale stosunek pracy zostaje rozwiązany na specjalny wniosek jednej ze stron umowy o pracę przez decyzję sądu.

Jeśli niemiecki sąd pracy dojdzie do wniosku, że stosunek pracy nie został rozwiązany przez wypowiedzenie pracodawcy, pracownik może wtedy złożyć specjalny wniosek o rozwiązanie stosunku pracy, jeśli kontynuowanie umowy jest dla niego nie do przyjęcia (np. po ciężkich obelgach ze strony pracodawcy). Sąd może w takim przypadku rozwiązać stosunek pracy wyrokiem i zasądzić jednocześnie od pracodawcy zapłatę odpowiedniego odszkodowania. Najczęściej będzie to 0,5 pensji miesięcznej za rok trwania umowy o pracę.

Jeśli niemiecki sąd pracy dojdzie do wniosku, że stosunek pracy nie został rozwiązany przez wypowiedzenie pracodawcy, również pracodawca może złożyć specjalny wniosek o rozwiązanie stosunku pracy, jeśli dalsza współpraca nie jest możliwa (najczęściej po poważnych konfliktach w miejscu pracy). Sąd może w takim przypadku rozwiązać stosunek pracy wyrokiem i zasądzić od pracodawcy zapłatę odpowiedniego odszkodowania. Najczęściej będzie to 0,5 pensji miesięcznej za rok trwania umowy o pracę.

2. Grupowe zwolnienia w firmach z radą zakładowa.

Drugi przypadek, kiedy odprawa należy się w Niemczech automatycznie dotyczy firm z radą zakładową, kiedy niemiecki pracodawca narusza swoje obowiązki przy przeprowadzaniu zmian w strukturze zakładu (najczęściej w przypadku zwolnień grupowych).

3. Obietnica odprawy zawarta w wypowiedzeniu z przyczyn ekonomicznych.

Ponadto niemiecki pracodawca może w pisemnym wypowiedzeniu z powodów ekonomicznych zawrzeć obietnicę wypłaty odprawy, jeśli pracownik nie wniesie pozwu. Wysokość odprawy wynosi wtedy automatycznie 0,5 miesięcznego wynagrodzenia za każdy rok trwania stosunku pracy – przy obliczaniu okresu trwania stosunku pracy, okres dłuższy niż sześć miesięcy zaokrągla się do pełnego roku. Pracodawca ma w Niemczech swobodę wyboru, czy obiecać właśnie taką wypłatę odprawy w wypowiedzeniu, czy – licząc na skuteczność wypowiedzenia – podjąć ryzyko sądowej weryfikacji jego ważności. Jeżeli pracodawca nie wypowie się na temat odszkodowania w wypowiedzeniu, nie jest zobowiązany do jego wypłaty na tej podstawie.

Poza tymi wyjątkami odprawy po zwolnieniu z pracy to w Niemczech kwestia dogadania się z pracodawcą, najczęściej w ramach procesu przeciwko wypowiedzeniu z pracy. Na wniesienie takiego pozwu są 3 tygodnie od otrzymania wypowiedzenia na piśmie. To czy niemiecki pracodawca zgodzi się na płacenie odprawy będzie zależeć od tego, jakie ryzyko ponosi ze przegraną sprawę oraz czy po przegranej sprawie będzie musiał płacić postojowe. To czy i ile postojowego po nieważnym wypowiedzeniu niemiecki pracodawca będzie musiał płacić, zależy od tego:

– czy zgłosiliśmy się po wypowiedzeniu do urzędu pracy,

– czy byliśmy po wypowiedzeniu na chorobowym,

– czy i jak reagowaliśmy na oferty pracy po wypowiedzeniu,

– czy i ile zarobiliśmy po wypowiedzeniu w innych miejscach,

– czy i ile dostaliśmy świadczeń z tytułu bezrobocia po wypowiedzeniu.